Με αφορμή μιά παράσταση του Μπρέχτ.

Η επικαιρότητα του Αρτούρο Ούι


Ο αριβίστας γκάνγκστερ Αρτούρο Ούι και η συμμορία του στο ομώνυμο έργο του Μπρεχτ που παίζεται στο θέατρο «Σχεδία» στο Γκάζι, βγαίνουν από το περιθώριο εκμεταλλευόμενοι τη σήψη των δημοκρατικών θεσμών στο Σικάγο των Ηνωμένων Πολιτειών σε μιά εποχή που παραπέμπει στα χρόνια της μεγάλης οικονομικής κρίσης που ήδη έχει ξεκινήσει από το ’29. Ο Αρτούρο Ούι κινούμενος στο ημίφως με πρόσωπο βαμμένο μαύρο και αφνιδιάζοντας τους πάντες μαθαίνει πως οι μεγαλέμποροι του τραστ των λαχανικών της πόλης πέτυχαν να πάρουν γιά ένα κομμάτι ψωμί μιά ναυτιλικακή εταιρεία στα όρια της πτώχευσης και πως με την πλειοψηφία των μετοχών της εξαγόρασαν τον Δήμαρχο Dogsborough γιά να τους χορηγήσει δάνειο που δήθεν θα πήγαινε στην κατασκευή αποβαθρών στο λιμάνι.Όταν διατάζεται έρευνα γιά την διασπάθιση του δημοσίου χρήματος γιατί καμμία αποβάθρα δεν κατασκευάσθηκε και το χρήμα πήγε στις τσέπες των μεγαλεμπόρων του τράστ,τότε ο Αρτούρο Ουί προσφέρει την προστασία του στον Δήμαρχο,εξοντώνει τους μάρτυρες κατηγορίας εναντίον του, τον υποχρεώνει να εγγυηθεί γι΄αυτόν απέναντι στα όργανα του Νόμου και τον χρησιμοποιεί γιά να πάρει ο ίδιος την εξουσία. Στο έργο αυτό ο Αρτούρο Ούι δεν είναι άλλος από τον ίδιο τον Χίτλερ,η Αμερική είναι η Γερμανία του 30 και οι μαφιόζοι συνεργάτες του Ούι αντιπροσωπεύουν τους εθνικοσιαλιστές.
Τι εξυπηρετεί όμως σήμερα η μπρεχτική «παραβολή» του Αρτούρο Ούι, η οποία αναφέρεται στην άνοδο του Χίτλερ;Το έργο είναι επίκαιρο και ταιριάζει με όσα ζούμε σήμερα. Θέτει ερωτήματα γιά το πως μπορεί να οπλιστεί η δημοκρατία προκειμένου να αντιμετωπίσει απειλές;Ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος λήψης των αποφάσεων; Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης λένε την αλήθεια ; Ποιος ελέγχει τον ελεγκτή; Μήπως το σύστημα φροντίζει τελικά να μην υπάρχει έλεγχος; Να μην ελέγχονται οι πολιτικές και οικονομικές εξουσίες;
Όπως αποδεικνύεται στη σκηνή, κανένα «σύστημα» δεν είναι αδιάβλητο, όλα είναι επιρρεπή στη χειραγώγηση και όλα έχουν αδυναμίες.Μόνο η δημόσια και ενεργή συμμετοχή μας παρέχει προστασία. Σήμερα κυρίαρχος του παιχνιδιού είναι η οικονομία. Όλοι συζητούν γι’ αυτήν σαν να μην υπάρχει τίποτα άλλο στη ζωή μας. Έτσι, ακόμα και ο δημόσιος χώρος χρησιμοποιείται από την πολιτεία σαν επιχείρηση. Οι δήθεν καλοί τρόποι, το όνομα από σόι ή από μεγάλη οικογένεια, έχει μεγαλύτερη σημασία από τους θεσμούς και οι θεσμοί ρυθμίζονται να την υπηρετούν κι όχι να την ελέγχουν. Από το έργο απουσιάζει επειδεικτικά η κοινωνία Οι άνθρωποι της εξουσίας συσπειρώνονται γύρω από τα οφέλη της και αποκλείουν όλους τους άλλους. Έτσι γι’ αυτούς η ζωή είναι διασκεδαστική, ενδιαφέρουσα, με στόχους αλλά χωρίς κανόνες.
Η γυναίκα Αρτούρο Ούι είναι μια εξαιρετική επινόηση της παράστασης που υποδηλώνει ότι οι εξουσίες διαχρονικά ενδιαφέρονται γιά πρόσωπα που θα χειρίζονται τις υποθέσεις με τα δικά τους πρότυπα, χωρίς να επηρρεάζονται από το φύλλο, το χρώμα ή άλλες ιδιότητες. Αυτοί που χωρίς αιδώ και με κάθε τρόπο καταλαμβάνουν την εξουσία, γίνονται το πρότυπο. Πόσοι δε ζήλεψαν σήμερα τα golden boys; Όλοι αυτοί πρέπει να πάρουν τη θέση που τους αρμόζει στην ιστορία και δεν μπορεί να είναι πρότυπα.
Για όλα αυτά, ο «Αρτούρο Ούι» του Μπρέχτ είναι μια ενδιαφέρουσα παράσταση, που ανακαλεί μνήμες και εμπειρίες του παρελθόντος με μιά αξιοθαύμαστη ακόμη και γιά σήμερα επικαιρότητα.


Πληροφορίες:
Θέατρο «Σχεδία» (Βουτάδων 34, Γκάζι – τηλ. 2103455992)
Παραστάσεις: Πέμπτη με Δευτέρα, στις 9 και 15 / Κυριακή στις 4.
Κυριακή – Δευτέρα: είσοδος ελεύθερη
Συντελεστές : Σκηνοθεσία : Βασίλης Κανελλόπουλος / Μετάφραση: Μπενέτα Οικονόμου – Βασίλης Κανελλόπουλος / Σκηνικά: Οδυσσέας Καψάλως / Βοηθός Σκηνοθέτη : Τζίνα Αποστολοπούλου
Παίζουν οι: Ελένη Μακρή, Ντίνος Ποντικόπουλος, Χάικ Καζαρτζιάν, Κώστας Γεραντώνης, Ανδρονίκη Αβδελιώτη, Κωνσταντίνα Μάρα, Μαρίνα Νατιώτη και Τζίνα Αποστολοπούλου



Kαίτη Κυλάκου