Το υποκείμενο σε αναζήτηση του προσώπου του

Με αφορμή το φόρουμ «Οι αθέατες όψεις της κρίσης: Η Ψυχική Υγεία δεν είναι πολυτέλεια, είναι Δικαίωμα!», που οργανώνεται την Κυριακή στο 16ο Αντιρατσιστικό Φεστιβάλ Πηγή:http://www.rednotebook.gr/ Της Τέσης Λαζαράτου Το φόρουμ της Κυριακής για την ψυχική υγεία θα μπορούσε να χαρακτηριστεί από την εξής εμβληματική ιδιοτυπία: Οργανωτές, ομιλητές και συμμετέχοντες θα ανταλλάξουν σκέψεις, προτάσεις και εμπειρίες, προκειμένου να συνδέσουν την διεπιστημονική προσέγγιση που απαιτεί η ψυχική υγεία, μ’ έναν ενεργό πολιτισμό αυτοργάνωσης, αντίστασης και αλληλεγγύης που επιβάλλει η αντίληψη της ψυχικής υγείας ως Δικαίωμα. Αντίληψη που αναμφισβήτητα εμπνέει την κλινική ή και βιωματική καθημερινότητα των συμμετεχόντων και δραστικά τους ομογενοποιεί - παρά τις διαφορετικές τους καταβολές, τις ασύμμετρες επιλογές και τις ασύμπτωτες πυκνά υποκειμενικές τους θέσεις στο πολυσχιδές σύμπαν της ψυχικής διαταραχής. τσι κάπως μορφοποιείται και η σημαίνουσα για το θέμα μας αντινομία. Η ψυχική υγεία είναι άρρηκτα δεμένη με το Δικαίωμα της Γιατρειάς, και μάλιστα σ’ αυτήν την περίοδο της οικονομικής κρίσης, ίσως καθίσταται επιτακτικά αναγκαίο να εμφαίνεται το εννοιολογικό της συνεχές, πλήρες, σε όλη την φασματική του διατύπωση. Από την ψυχική υγεία, λοιπόν, έως την ψυχική διαταραχή. Γιατί το Δικαίωμα του Πάσχοντος Υποκειμένου, το ακύρωσαν, φευ, όχι μόνο οι εοκικές ντιρεκτίβες που το μετονόμασαν χρήστη υπηρεσιών, αλλά και οι νεοφιλελεύθερες «καλές» πρακτικές των υπoχρηματοδοτήσεων του μνημονιακού κράτους. Επιβάλλοντας δια του κατακερματισμού του Δικαιώματος στην Ψυχική Υγεία, την εκμετάλλευσή της, και επιτρέποντας δια του παροξυσμού των επι μέρους δικαιωμάτων, την αθέτηση της ανατρεπτικής του ισχύος, παρήγαγαν μια εντελώς αθέατη όψη της κρίσης: το μη δικαίωμα στην αρρώστια! Η προηγηθείσα εποχή της υποθηκευμένης αφθονίας είναι τελεσίδικα παρελθόν. Όπως αποδεικνύεται περίτρανα σήμερα, αυτή η εποχή σηματοδότησε την πτώχευση ακόμα-ακόμα και του «επιχειρείν συμπτώματα» ψυχικής τάξης, όταν το σύμπτωμα αποτελούσε μάρτυρα αδιάψευστο μιας κάποιας ψυχικής παραγωγής. Η λαίλαπα της κατανάλωσης, ιδίαις δαπάναις, έθεσε το συμβολικό στην ομηρία του κυριολεκτικού και σαν να μην ήταν αρκετό αυτό, παρέδωσε την επιθυμία ελεύθερη-πολιορκημένη στην αντίπαλη απόλαυση. Ανάμεσα στην ακύμαντη ψυχοσωματική ερημία των σύγχρονων νοσολογικών οντοτήτων που εκπροσώπησαν το χτες, και στην καταληκτική απόγνωση των αυτοκτονιών για χρέη που επέβαλε το σήμερα, μεσολάβησε μόνο το ΔΝΤ και ένας παγκόσμιος οικονομικός πόλεμος! Το συμπέρασμα σαφές και αναμφίλεκτο. Η πεπαλαιωμένη από πάντα νεωτερικότητα απέναντι στο υπερφίαλο μεταμοντέρνο, η αδυσώπητη συστημική κρίση δίπλα στην ενδοψυχική και ένθετο το υποκείμενο, σταθερά αποποιούμενο την ιδιότητά του. Αλλιώς, η αρχαία λύπη με τη σύγχρονη φτώχια σε κεντρομόλες και φυγόκεντρες διαδρομές, συμφύρονται, συναιρούνται και αμετάκλητα μας καθιστούν ενήμερους για μια απώλεια που υπόκειται, χωρίς το υποκείμενο να μπορεί να την κάνει αντικείμενό του. Ο ενεργός πολιτισμός της αυτοοργάνωσης,της αντίστασης και της αλληλεγγύης, για να επιστρέψουμε στην εμβληματική ιδιοτυπία που ισχυριστήκαμε στο πρώτο μέρος αυτών των επισημάνσεων, είναι ακριβώς εκείνος ο μεταβατικός χώρος που δύναται να εγγυηθεί το ταξίδι από το ενδοψυχικό στο διαπροσωπικό, από το ατομικό στο συλλογικό, από την εσωτερικότητα στην εξωτερικότητα, απο το αυτό καθ΄αυτό της ψυχικής υγείας στην «δικαιωματική» της αντίληψη. Ενα ταξίδι αναγκαίο προκειμένου να πειραματιστούμε, να διεκδικήσουμε, να ανατρέψουμε, να ιδρύσουμε επ’ ονόματί μας: την αναγκαία νομοθετική θέσμιση της πρωτοβάθμιας φροντίδας, την ενδεικνυόμενη οργανωτική ρύθμιση των εξωνοσοκομειακών δομών, την εγκυρη ψυχοδυναμική/ψυχοθεραπευτική πράξη στην δημόσια και δωρεάν υγεία. Γιατί μόνο έτσι η εμβληματική ιδιοτυπία της ψυχικής υγείας δύναται να συναντήσει την σημαίνουσα αντινομία της κρίσης. Δι’ αυτής της συνάντησης, αφενός η απώλεια θα δικαιούται χαρακτηριστικά και όνομα,αφετέρου το υποκείμενο, το πρόσωπό του. Ένας «κατασκευαστικός όρος», προκειμένου από το μοναδικό στο από κοινού, να γίνεται εφικτό το ταξίδι του νοήματος κι ως του νοήματος έργο, το πράττειν . Αυτός ο ενεργός πολιτισμός, μοναδικός τριτεγγυητής της Γιατρειάς, σήμερα καθίσταται πιο αναγκαίος παρά ποτέ, αφού η ψυχική υγεία δεν είναι πολυτέλεια: είναι Δικαίωμα!