Για τα σκουπίδια και πάλι

Πηγή Αυγή
Το ζήτημα της διαχείρισης των απορριμμάτων επανέρχεται τακτικά -πάντα με όρους «κρίσης»- στον δημόσιο διάλογο. Οι χώροι ταφής, που κλείνουν ή θα γεμίσουν άμεσα, τα πρόστιμα που θα πέσουν από την Ε.Ε., οι αντιδράσεις για τη χωροθέτηση εγκαταστάσεων διαχείρισης. Το καινούργιο στοιχείο σήμερα είναι ότι βρισκόμαστε σε καθεστώς Μνημονίου που για τον τομέα των απορριμμάτων συνεπάγεται αθρόες απολύσεις συμβασιούχων καθαριότητας στους ΟΤΑ, αλλά και “fast track” διαδικασίες εκχώρησης και αυτού του κοινωφελούς χαρακτήρα τομέα για μπίζνες των εθνικών εργολάβων.....
...Το «πρόβλημα» των απορριμμάτων είναι σύμφυτο με τον σύγχρονο αστικοποιημένο τρόπο ζωής, την υπερκατανάλωση και το σημερινό μοντέλο ανάπτυξης. Δεν μπορούμε να φανταστούμε μια πραγματική διέξοδο στο πρόβλημα εντός των σημερινών δεδομένων και συσχετισμών. Με μια κυβέρνηση καταστολής, με τα συμφέροντα να κάνουν πάρτι, με την κοινωνία παροπλισμένη, κάθε (οικο)λογική διέξοδος είναι ναρκοθετημένη. Γιʼ αυτό και το αίτημα για την «αναθεώρηση» των περιφερειακών σχεδιασμών διαχείρισης απορριμμάτων πρέπει να εκφέρεται με προσοχή…
Συνεπώς, και για το ζήτημα της αντιμετώπισης της κρίσης των απορριμμάτων δεν μπορούμε να προσφέρουμε «εύκολες», μονοδιάστατες και «θαυματουργές» απαντήσεις. Ισχύει εδώ ό,τι και για την «κρίση» της «λαθρομετανάστευσης» ή εκείνη του «δημόσιου χρέους»: Η πειστικότητα της πολιτικής μας πρότασης προϋποθέτει μεγάλες κοινωνικές, οικονομικές και πολιτισμικές μετατοπίσεις. Ωστόσο, μην έχουμε την αυταπάτη ότι η όποια αριστερή και ριζοσπαστική πρόταση μπορεί να είναι «άμεσα εφαρμόσιμη» από τα πάνω. Συνεπώς, αποκτάει λιγότερη σημασία το τι θα εκφωνούμε και περισσότερο το να αποκτήσουμε «ευήκοα ώτα» που θα συνδέονται βιωματικά με όσα στηρίζουμε.
Στις βασικές διαχειριστικές προτάσεις για τα σκουπίδια συμφωνούμε πολλοί, αριστεροί, οικολόγοι και περιβαλλοντιστές: έμφαση στη μείωση των σκουπιδιών, την ανακύκλωση/κομποστοποίηση, απόρριψη της γενικευμένης υιοθέτησης της καύσης, αποκατάσταση των αδικιών σε βάρος συγκεκριμένων περιοχών, επανάκτηση του μη-κερδοσκοπικού χαρακτήρα του τομέα, κ.ά.
Το ζήτημα όμως σήμερα δεν είναι η «τέλεια» πρόταση. Είναι το να αποκρούσουμε τις ισχυρότερες από ποτέ πιέσεις για την πλήρη ιδιωτικοποίηση της διαχείρισης και επιλογές που θα σημάνουν περισσότερα δεινά για τους κατοίκους, το περιβάλλον και την οικονομία της χώρας. Να σταθούμε αλληλέγγυοι με όσους, ίσως στρεβλά και αντιφατικά, αγωνιούν για την ποιότητα της ζωής τους και αντιδρούν στις κυβερνητικές μεθοδεύσεις. Ταυτόχρονα, να διαχωριστούμε σαφώς από τη σημερινή απαράδεκτη κατάσταση: τις χωματερές και την ταφή των σύμμεικτων στις «πίσω αυλές» της χώρας, τη διαπλοκή τοπικής αυτοδιοίκησης και εργολάβων.
Το πρόβλημα των απορριμμάτων θα είναι μαζί μας για δεκαετίες ακόμη - και καμία κυβέρνηση ή εργολάβος δεν θα μας «απαλλάξει» εξωτερικά και θαυματουργά. Η συμμετοχή της κοινωνίας και των πολιτών είναι αναγκαία για όποιες ενδιάμεσες «λύσεις» προχωρήσουν αλλά και για την πειστικότητα των πολιτικών προτάσεών μας.